قیاس دو چهره متفاوت از زن ایرانیِ پیش و پس از اسلام – «سیمای دو زن» نوشته «سعیدی سیرجانی»

به دخترانم، به دختران میهنم – سعیدی سیرجانی

این کتاب به زیبایی چهره متفاوت «زن ایرانی» در دو دوره تاریخی را به تصویر می‌کشد. «لیلی» نماد زن ایرانی در جامعه مسلمان که معشوقی است ناتوان، اشک می‌ریزد و تسلیم سرنوشت محتوم خویش است. در برابر پدر و شوهر (جامعه مردسالار مسلمان) سر تعظیم فرو می‌آورد و به عشقی پنهانی به قیمت خیانت به شوهر نامی خویش تن می‌دهد. در دیگر سو «شیرین» را داریم. شیرین، نماد زن ایرانی پیش از اسلام، دختری است سرکش که در برابر دست پلید سرنوشت عصیان می‌کند. «شیرین» معشوقی ست مبارز، توانگر، آزاده و در عین حال محجوب، که اراده، غرور و شرف خویش نمی‌بازد و به جای اشک ریختن در فراغ یار، به دنبال وی می‌رود، او را می‌یابد و آن‌گاه که وصالی به قیمت بی‌حرمتی به دست عاشقی هرزه نزدیک است از وی دوری می‌جوید و عشق و غرور خویش به آن عاشق هرزه نمی‌فروشد. با دست پلید سرنوشت به مبارزه برمی خیزد و از آن عاشق هرزه، نازنیین یاری می‌سازد لایق عشق خویش.

نگاره ایرانی – حمام کردن شیرین و به نظاره نشستن خسرو

برگی از نسخه خطی خمسه حکیم نظامی گنجوی. این نسخه عصر صفوی که با آب رنگ، جوهر، نقره و آب طلا نگاشته شده است که خسرو را در حال تماشا کردن شیرین به هنگام حمام کردن به تصویر می کشد . این نسخه خطی  در شیراز تهیه شده است

منبع 

دیدار خسرو و شیرین برهنه، نگاره عصر زندیه

نگاره رنگ و روغن با پیشینه‌ای نزدیک به دویست و پنجاه سال که دیدار اتفاقی خسرو و شیرین را به تصویر کشیده است، زمانی که خسرو در حال اسب سواری شیرین را برهنه و در حال استحمام در دریاچه می‌ابد.

این نگاره را می‌توان یکی از نمونه‌های بارز تحول عمیق نگارگری ایرانی در دوره زندیه و اوایل دوره قاجار دانست، زمانی که استفاده از رنگ روغن و تقلید از سبک‌های غربی در تصویر کردن چهره‌ها جایگزین سبک صفوی گردید. نگاره طول و عرضی در حدود نود سانتی متر داشته و امروزه در موزه هنر بروکلین نگهداری می‌شود.

منبع

گفتگوی شبانه خسرو و شیرین، نسخه خطی قرن هفدهم در هند

برگی از نسخه خطی منظومه خسرو و شیرین از پنج گنج نظامی گنجوی که صحنه گفتگوی عاشقانه خسرو و شیرین را به تصویر کشیده است. این نسخه خطی آبرنگ و آب طلا قدمتی نزدیک به چهارصد سال داشته و اثر نگارگران دربار گورکانیان هند است. در قرن‌های شانزده و هفده میلادی گورکانیان هند و صفویان ایران مناسبات فرهنگی گسترده‌ای داشتند. زبان پارسی در دربار گورکانیان رواج یافته بود و خوش نویسان، نگارگران و معماران ایران روحی تازه به تمدن کهن هند دمیده بودند.

به خواندن ادامه دهید