بازیهای تختهای در خاورمیانه باستان رواج ویژهای داشتند و استفاده آنها محدود به بازی و سرگرمی نبوده است. این بازی سه هزار و یکصد ساله که ۵۸ حفره نامگذاری شده در حفاریهای «تپه سیلک» در نزدیکی فین کاشان کشف شده است. منطقهای که تمدن آن پیشینهای هفت هزار ساله دارد.
بازیهای مشابه این نمونه در مناطق مختلف خاورمیانه یافت شدهاند که همگی ریشهای یکسان داشته اما در طول زمان شکلی منحصر به فردی پیدا کردهاند. در این بازی ۵۸ حفره به صورت متقارن در چهار ستون بر روی تخته سنگی چیده شدهاند و دو بازیکن با تاس ریختن پنج مهره خود را در دو ردیف موازی پیش میبرند و کسی که زودتر به حفره پایانی برسد برنده بازی است. از جزئیات بازی و قوانین آن اطلاعی در دست نیست اما به نظر میرسد روشهایی پیچیدهتر از تاس ریختن و حرکت ساده به سمت جلو برای افزودن هیجان به بازی ابداع شده بودند.
استفاده این تخته تنها محدود به بازی نبوده است و در پیشگوییها و مجالس ختم هم استفاده میشده است. با توجه به شباهت این اثر به نمونههای یافت شده در شوش به نظر میرسد پیشگو حرکت مهرهها و تاس را نمادی از اراده «اینشوشیناک» خدای بزرگ ایلامی در نظر گرفته و با توجه به آنها آینده را پیشگویی میکرده است. این مراسم در مجالس ختم هم برای ارتباط با مردگان و پیشبینی وضیعت آنها در جهان پس از مرگ انجام میشده است.
طول این تخته بیست و چهار و عرض آن یازده سانتی متر است. مهرهها و تاس مورد استفاده در حفاریها یافت نشدهاند و به نظر میرسد از جنسی با مقاومت کمتر بوده و در طول زمان از بین رفته باشند.
این گنجینه امروزه در موزه لوور پاریس نگهداری میشود.
به خواندن ادامه دهید →