نقاشی رنگ و روغن با پیشینهای نزدیک به سیصد سال اثر «جووانی پلگرینی» نقاش ونیزی که امروزه در موزه هنر سائوپائولو در بازدید عمومی قرار دارد. این نقاشی «تهمرییش» یا «تومیریس» را به تصویر میکشد. ملکه سرشناس قوم ایرانی تبار «ماساگت».
بایگانی برچسبها: نقاشی
نگاره، اسکندر و زیبارویان برهنه در دریای هند
برگی از نسخه خطی اسکندرنامه حکیم نظامی گنجوی که ملاقات او با پری رویان برهنه را به تصویر میکشد زمانی که او در مسیر خود به سواحل جنوب شرق هندوستان رسید. این برگه با پیشینهای پانصد ساله در دوره صفوی و با گواش نقش شده است و امروزه در موزه ارمیتاژ سن پترزبورگ نگهداری میشود.
پرتره رضا حکمت
رضا حکمت ملقب به «فاخرالسلطنه» و «سردار فاخر» به سال ۱۲۶۹ در تهران چشم به جهان گشود. با پیروزی انقلاب مشروطه پا به عرصه سیاست نهاد و «حزب دموکرات شیراز» را تاسیس کرد. در دورههای چهارم، پنجم، هفتم و هشتم مجلس شورای ملی به عنوان نماینده آباده عضویت داشت و از پشتیبانان انقراض قاجاریان و بر سر کار آمدن سلسله پهلوی بود و پس از آن به سمتهای مختلفی از جمله حاکم یزد و گرگان و فرمانداری کرمان منصوب شد.
در دوره حکمرانی محمدرضا شاه پهلوی او در مجلس چهاردهم به وکالت شیراز و در مجلس پانزدهم به وکالت شیراز و ریاست مجلس رسید و در همین زمان برای مدتی کوتاه عنوان نخست وزیری را نیز بر عهده داشت. او در دورههای هجدهم تا بیستم عنوان ریاست مجلس را حفظ نمود و سرانجام در سال ۱۳۴۰ پس تعطیلی کوتاه مدت مجلس از فعالیت سیاسی کناره گرفت. او در سال ۱۳۵۶ چشم از جهان فروبست.
این نگاره رنگ روغن اثر «جعفر چهره نگار» امروز در کتابخانه مجلس شورای اسلامی نگهداری میشود و رضا حکمت را در سال ۱۳۱۵ به تصویر میکشد.
شیخ مست و جام شراب
نگارگری ایرانی عصر صفوی با پیشینهای نزدیک به چهار سده، نگاره شیخی زاهد را در حال نوشیدن شراب به تصویر میکشد. اشعار نگاشته شده بر بالا و پایین اثر نیز داستان مینوشی شیخ را شرح میدهند.
شیخی که به آب دیده میکرد وضو
میبود همیشه منکر جام و سبو
در مجلس ما دوش بسی غوغا کرد
او شیشه ما شکست و ما توبه او
زن اروپایی و جام شراب – نگاره ایرانی عصر صفوی با ارزشی بیش از دویست و چهل هزار دلار
نگاره گواش و طلا اثر «علی قلی جبهدار» نگارگر فرنگی ساز سرشناس عصر صفوی. نگاره زنی اروپایی را با جام شرابی در یک دست و ظرف میوه در دست دیگر به تصویر میکشد. از نکات ویژه این اثر میتوان به مردی که در فاصله دورتر و در حال شکار با تفنگ به همراه سگش تصویر شده است را خاطرنشان کرد. جبهدار گرجی تبار که از پیشگامان پیروی از سبکهای اروپایی در ایران عصر صفوی بود در این اثر بر خلاف رسم رایج نگارگری ایرانی به ژرفنمایی (پرسپکتیو) توجهی ویژه داشته است چنان فاصله اجزای نقاشی از یکدیگر و عمق آنها نسبت به سطح تصویر به خوبی قابل درک است.
زن نیمه برهنه حرمسرا و نیم تاج قجری
نمونهای زیبا از نگارههای به جا مانده از عصر قاجار و دوره حکومت محمد شاه که یکی از زنان حرمسرای پادشاه را نیمه برهنه به تصویر میکشد. این نگارهها که آذین بخش دربار قاجار بودند امروزه از دو جنبه خاص بسیار ارزشمند هستند. سبک اثر نمایانگر تبحر هنرمندان ایرانی این دوره و موفقیت آنان در تلفیق سبکهای نوین غربی و سبکهای سنتی به یادگار مانده از عصر صفوی و زندیه است. نگارگران عصر قاجار با استفاده از روشهای مختلف رنگامیزی قادر بودند ظرافت کم نظیر و بیسابقهای به اثر ببخشند. از سویی دیگر این نگارهها به خوبی چگونگی ورود فرهنگ و اسلوبهای غربی را در لباسهای سنتی ایرانی به تصویر میکشند. برای نمونه در این اثر زن ایرانی لباسی مشابه به لباسهای رایج در اروپای سده هجده و نوزده میلادی را به تن کرده است اما لباس به سبکی ایرانی و با طرحهایی ایرانی تزئین شده است.
بانوی تصویر شده در نگاره بالاتنه خود را برهنه کرده و نیم تاجی مشابه آنچه بر سر دارد را به دست گرفته است، دستانی که به سنت ایرانی با حنا رنگ شدهاند. این مشخصات بیانگر آن هستند که این بانو از همسران پادشاه بوده و این نگاره نیز احتمالا در حرمسرا یا بخشهای داخلی کاخ آویخته بوده است. این اثر زیبا امروزه در موزه ارمیتاژ سن پترزبوگ نگهداری میشود.
منبع (مجموعه تصاویر از موزه ارمیتاژ با مالکیت عمومی)
دیوار نگارههای هزار و یکصد ساله نیشابور در موزه متروپولیتن – زن و مرد ایرانی و اهریمن
تپه تاریخی سبزپوشان منطقهای از شهر کهن نیشابور در شرق نیشابور کنونی واقع شده است. در سالهای ابتدایی سده بیستم میلادی دیوار نگارههایی با پیشینهای بین هزار و سیصد تا هزار و یکصد سال در این منطقه کشف شد که امروزه در موزه متروپولیتن شهر نیویورک نگهداری میشوند. این قطعات که احتمالا به دوره طاهریان و یا سامانیان تعلق دارند بر روی گچ نقاشی شدهاند. بخشهای بزرگی از این دیوارنگارهها در طول زمان از بین رفتهاند و از این رو مشخص نیست که چه داستانی را روایت میکردهاند. بخشهای باقیمانده دو زن و یک مرد ایرانی و دیگری چهرهای که به نظر میرسد اهریمن باشد را به تصویر کشیدهاند. اگرچه این آثار باقیمانه در طول زمان آسیب بسیاری دیدهاند اما با استناد به دیگر نمونههای باقیمانده میتوان به محبوبیت و عمومیت این گونه آثار هنری در این دوره پی برد.