پرتره دختران دوقلوی ایرانی

نگاره رنگ روغن عصر قاجار که دو دختر دوقلوی ایرانی را به تصویر کشیده است. لباس مخملین و مروارید دوزی شده و جواهرات دختران حکایت از آن دارد که از خانواده‌ای ثروتمند و احتمالا درباری هستند. طول نگاره صد و چهل و عرض آن هشتاد و شش سانتی متر است و پیشینه‌ای نزدیک به صد و پنجاه سال دارد.

خالق این اثر مشخص نیست و امروزه در گالری ملی گرجستان نگهداری می‌شود.

پارچه‌های صد و پنجاه ساله ایرانی موزه ویکتوریا و آلبرت

پنج نمونه از پارچه لباس‌های ایرانی با پیشینه‌ای نزدیک به صد و پنجاه سال که امروزه در موزه ویکتوریا و آلبرت انگلستان نگهداری می‌شوند. جنس پارچه‌ها از کتان است و جزئیات بافت و طرح هرکدام به صورت جداگانه شرح داده خواهد شد.

نمونه اول کتان سفید دست باف است که طرح بر روی آن چاپ شده است. طرح پارچه با گل‌های ریز سرخ رنگ و برگ‌های آبی شبکه بندی شده است و در میان هر شبکه یک گل رز سرخ و آبی رنگ با برگ‌ها و شکوفه‌های کوچک دیده می‌شود. گل‌های رز با شاخه‌ای مشکی رنگ بهم متصل شده‌اند و جزئیات طرح با رنگ بنفش تکمیل شده است.

به خواندن ادامه دهید

زن زیبای سلجوقی سوار بر اسب

کاسه سرامیکی ایرانی عصر سلجوقی با پیشینه‌ای بیش از هشت سده که زنی سوار بر اسب را به تصویر کشیده است. جنس سرامیک از سفال آمیخته با سیلیس می‌باشد و پس از لعاب کاری با رنگ‌های مینایی رنگ آمیزی شده است.

این اثر امروزه در موزه متروپولیتن نیویورک نگهداری می‌شود.

مرجع : وبگاه موزه متروپیلیتن

پرتره خان ازبک که مغلوب شاه اسماعیل صفوی شد

پرتره شیبک خان اثر کمال‌الدین بهزاد به سال ۸۸۶ خورشیدی. خاندان شیبک از نوادگان چنگیز و ساکن سیبری بودند، محمد شاهبخت، ملقب به شیبک خان، در دهه هشتم سده نهم خورشیدی با بخشی از خاندان خود به فرارود (ماوراءالنهر) یورش برد و با شکست دادن تیموریان حاکم بر شرق فلات ایران و فتح سمرقند حکومت شیبانی ازبکان را بنیان نهاد. در سال ۸۸۶ و زمانی که کمال‌الدین بهزاد، نگارگر سر‌شناس ایرانی، چهره خان ازبک را به تصویر کشید او با فتح کامل ترکستان، فرارود، خراسان و استرآباد با حکومت صفوی ایران همسایه شده بود.

خان ازبک با تحقیر از شاه اسماعیل صفوی یاد می‌کرد و او را دشمن خود می‌دانست. یک سال بعد شاه اسماعیل که به تازگی در اردبیل بر تخت پادشاهی ایران دوباره متحد شده نشسته بود به خراسان لشکر کشید و شیبک خان از ترس شکست به دژی در شهر مرو پناه برد. شاه اسماعیل دژ مرو را محاصره کرد و خان ازبک ناچار به جنگ با سپاه ایران شد. بیست و هشت هزار سرباز او به سختی در برابر سپاه هفده هزار نفره ایران شکست خوردند و شیبک خان باری دیگر پا به فرار گذاشت اما در پناهگاهش به زیر سم اسبان سربازان خود کشته شد و بدن بی‌جانش را به نزد شاه پیروز ایران بردند. شاه اسماعیل فرمان داد تا سر شیبک خان را به نزد سلطان بایزید دوم عثمانی بفرستند تا اندیشه حمله به ایران را از سر بیرون کند.

کاسه هزار و یکصد ساله سامانی با نقش پرندگان

پرندگان رو در رو از طرح‌های رایج سرامیک سازی ایرانی در سده‌های نهم و دهم میلادی بودند. در دوره سامانی هنر ایرانی که با پایان حکومت ساسانی به نقوش و طرح‌های عرفانی و مذهبی تمایل پیدا کردنه بود باری دیگر به استفاده از نماد‌های زمینی و مادی روی آورد.

این کاسه سرامیکی عصر سامانی ابتدا رنگ آمیزی و پس از آن با لعاب شفاف پوشانده است و امروزه در موزه اسمیتسونین واشنگتن نگهداری می‌شود.

مرجع

جام شراب طلایی سه هزار و پانصد ساله – تمدن مارلیک

این جام با پیشینه‌ای نزدیک به سه هزار و پانصد سال در منطقه گیلان و در گورستانی به جا مانده از تمدن مارلیک یافت شده است. مردمان مارلیک در هزاره دوم پیش از میلاد در منطقه جنوبی دریای کاسپ زندگی می‌کردند. آثار یافت شده از این مردمان اکثرا جام‌ها و گلدان‌های ساخته شده از فلزهای گرانبها و آراسته به نقش‌های حیوانی و انسانی هستند که مطابق رسوم باستانی همراه با مردگان دفن می‌شدند.

جام زیر از جنس آلیاژ نقره و طلا بوده که به زیبایی قلم‌زنی و چکش کاری شده است. طرح نقش شده بر جام سه دیو افسانه‌ای را به تصویر می‌کشد که هر یک غزالی را از دم به دندان گرفته‌اند. دیو نقش شده بر جام دو سر و بدنی مرکب دارد، سر‌ها و قسمتی از بالاتنه به گربه سانان شباهت دارد و با رگه‌هایی از پشم پوشانده شده، اما بالدار است و دست‌ها و بازوان انسانی هستند. همچنین پائین تنه به بدن مار شباهت دارد اما به پنجگانی چون شاهین ختم می‌شود. هر قسمت نقش‌ها به نحوی متفاوت و با دقتی بسیار بالا حکاکی شده است. از حلقه‌های تو در تو برای نشان دادن پشم، ردیف‌هایی از صفحات بیضوی برای پوست مار، هاشورهای لوزوی شکل برای چنگال‌ها و هاشورهای‌های فشرده‌تر برای پشم آهو استفاده شده است. ریشه این موجود افسانه‌ای مشخص نیست اما با توجه به شباهت آن به افسانه‌های آشوری و مادی مشخص است که صنعتگران مارلیک با سایر تمدن‌ها روابط فرهنگی و تجاری قابل توجهی داشته‌اند.

این اثر زیبا امروزه در موزه لوور پاریس نگهداری می‌شود.

منبع

مجسمه طلایی عقاب هخامنشی

این مجسمه زرین زیبا و ظریف پیشینه‌ای در حدود دو هزار و چهارصد سال دارد و در شرق ایران یافت شده است. جنس مجسمه از طلای خالص بوده و هنرمندانه قلم‌زنی شده است، اندازه کوچک این مجسمه با طول سه سانتی متر گواه ظرافت و دقت صنعتگران و هنرمندان ایرانی عصر هخامنشی است. این اثر در کاوش‌های تیم باستان‌شناسی روس کشف شده و به مجموعه شخصی پتر اول، تزار روسیه، منتقل شد و امروزه در موزه ارمیتاژ سن پترزبورگ نگهداری می‌شود.

منبع